برای این که با مفهوم سرور آشنا شوید به مثال زیر توجه کنید مثلا وقتی شما قصد خرید از فروشگاهی را دارید ، در این تعامل که تقاضای خرید دارد مشتری هستید و فروشنده فروشگاه سرویس دهنده شما خواهد بود. در دنیای کامپیوتری به سیستمی که سرویس ارائه می کند سرویس دهنده یا Server و به سیستم یا سیستم هایی که سرویس می گیرند کاربر یا Client می گویند. سرور ها کامپیوتر هایی مشابه سیستم های خودمان هستند با این تفاوت که از قطعات قوی تری تشکیل شده اند که موجب افزایش سرعت آنها و سرویس دهندگی به کلاینت های بیشتری می شود.
تعاریف متداول و عمومی سرور :
عموما از دید افراد مختلف، سرور، کامپیوتری مستقل (معمولا یک PC) است. که کامپیوترها و سخت افزارهای دیگر متصل به شبکه را پشتیبانی کرده و خدمات مورد نیاز را به آنها ارائه می دهد.به طور کلی، سرور برای ارائه خدمات خود، به کاربران درون و برون سازمانی، نیاز به بستر شبکه دارد.
تعریف تخصصی سرور:
سرور یک کامپیوتر بسیار قدرتمند است که در تمام ساعات به اینترنت متصل است و چندین سرویس گیرنده را پوشش می دهد. وظیفه آن دریافت درخواست از کلاینت (سرویس گیرنده) ، پردازش درخواست در کمترین زمان ممکن و پاسخ به آن است. سرورها می توانند ویژگی های مختلفی ارائه دهند که در اصطلاح به آن ها “سرویس” می گوییم. از جمله سرویس ها می توان به اشتراک گذاشتن داده یا منابع میان چند کلاینت و انجام محاسبات درخواست شده اشاره کرد.
در زمانی که یک کاربر از وب و اینترنت استفاده می کند در واقع سرویس گیرنده و کامپیوتری که از شبکه دیگر به درخواست آن پاسخ می دهد سرویس دهنده می شوند. بدلیل اینکه پایداری سرویس دهنده ها بسیار اهمیت دارد، پایگاه هایی با نام “دیتا سنتر” در تمامی دنیا بنا می شود تا به حفظ و نگهداری از سرورها بپردازند.
یک سرور به تنهایی میتواند از کلاینت های زیادی پشتیبانی کند و هر کلاینت نیز می تواند از چند سرور، سرویس بگیرد. فرآیند سرویس یک کلاینت ممکن است بر روی یک دستگاه سرور انجام شود و یا از طریق شبکه به سروری دیگر در دستگاه دیگر متصل شود.
واژه سرور کاربرد بسیار وسیعی در فناوری اطلاعات دارد و با وجودی که انواع مختلفی از محصولات تحت عنوان سرور نام گذاری می شوند (سخت افزارها، نرم افزارها و سیستم های عامل)، در تئوری به هر برنامه ای که منابع خود را با یک یا چند برنامه دیگر به اشتراک می گذارد، سرور می گویند. برای نشان دادن این موضوع، مثال آشنای اشتراک گذاری فایل را در نظر بگیرید. در حالی که وجود فایل در یک سیستم آن را تبدیل به سرور نمی سازد، اما مکانیزمی که این فایل ها را توسط سیستم عامل بین کلاینت ها به اشتراک می گذارد سرور نامیده می شود.
تعریف نرم افزاری سرور:
در تعریف تئوریک، برنامه ای که به اشتراک گذاری منابع خود با یک یا چند برنامه دیگر بپردازد ، سرور نامیده میشود. برای مثال هنگامی که یک فایل توسط سیستم عامل بین دو یا چند کلاینت مجزا به اشتراک گذاشته میشود. سیستمی که فایل اشتراکی در آن ذخیره شده است، سرور نامیده میشود. در حالی که وجود یک فایل در یک سیستم، این مفهوم را برای یک سیستم کامپیوتری ایجاد نمیکند.
تعریف سخت افزاری سرور:
در زمینه سخت افزار، سرور معمولا به کامپیوتر هایی اطلاق می شود که برای میزبانی برنامه های نرم افزاری در محیط شبکه طراحی شده اند. با وجودی که هر کامپیوتر شخصی می تواند به عنوان سرور عمل کند، اما یک سرور اختصاصی (Dedicated Server) قابلیت هایی دارد که آن را برای محیط های بزرگ مناسب تر می سازد. از جمله این قابلیت ها می توان به پردازنده قوی تر، رم ارتقا یافته، منبع تغذیه قوی تر و اتصالات شبکه بیشتر اشاره کرد.
سرور هاست چیست؟
در حالی که برای شرکت های بزرگ برای خرید سخت افزار سرور خود ارزشمند است، کارفرمایان و افرادی که می خواهند پروژه سرور خود را اجرا کنند، معمولا به منابع اجاره شده رسیده است. ارائه دهندگان متخصص ارائه دهنده سرورها برای اجاره در مدل های هاست مختلف هستند که مزایایی را به همراه می آورد که کاربر نگران نباشید در مورد عملکرد دستگاه فیزیکی باشد. محصولات متنوع از سرور اختصاصی، با اجزای سخت افزاری است که به طور انحصاری برای یک کاربر محفوظ است، به تعرفه های هاست هاست شده، جایی که چندین سرور مجازی مجازی در یک پایگاه سخت افزاری مشترک هاست می شوند.
بین سالهای 1990 تا 2010 با افزایش استفاده از سخت افزارهای اختصاصی شاهد حضور سرورهای جامع و اختصاصی بوده ایم که از معروفترین این محصولات می توان ابزار جستجوی گوگل را نام برد. بر اساس نوع خدمات پردازشی ارائه شده، سرورها در انواع مختلفی طبقه بندی می شوند که در ادامه به آنها اشاره خواهد شد.
انواع سرور
Web server: نرم افزار یا سخت افزاری که امکان دسترسی به محتوا را از طریق اینترنت فراهم می کند.
Standalone server: نوعی سرور که زیرشاخه زیرساخت های یک شبکه بزرگتر محسوب نمی شود. در واقع یک سرور Standalone بدون وابستگی به یک منبع خارجی به کلاینت های خود خدمات ارائه می کند.
Name server: سروری است که پروتکل name-service را پیاده سازی می کند.
Printer server: کامپیوتر یا دستگاهی است که از طریق شبکه به یک یا چند پرینتر و تعدادی کلاینت متصل شده و پس از دریافت فرمان پرینت از کلاینت ها آن را به پرینتر مناسب منتقل می کند.
Proxy server: سروری است که نقش واسطه را بین کلاینت ها و سرورهای دیگر ایفا می کند. وقتی کاربر بخواهد اطلاعاتی چون فایل، صفحات وب و سایر منابع را از سرور دیگری دریافت کند، به proxy server متصل می شود.
Sound server: سروری که دسترسی و استفاده از ابزارهای صوتی همچون کارت صدا را مدیریت می کند.
Application server: سروری که به اجرای یک سری برنامه های نرم افزاری خاص اختصاص یافته است.
Database server: یک برنامه کامپیوتری است که خدمات database به سایر کامپیوتر ها یا برنامه های کامپیوتری ارائه می دهد که به آن مدل client-server نیز می گویند.
Fax server: سیستمی است که در یک سرور شبکه محلی (LAN) نصب شده و به کاربرانی که به شبکه متصل هستند امکان ارسال و دریافت فکس را می دهد.
File server: یک نرم افزار یا یک سیستم سخت افزاری به همراه نرم افزار است که فایل ها را ذخیره کرده و آنها را از طریق شبکه با سایر کلاینت ها برای خواندن و نوشتن به اشتراک می گذارد.
Game server: کاربران بازی های کامپیوتری می توانند با اتصال به این سرور به صورت آنلاین به انجام بازی های گروهی بپردازند.
Home server: سروری برای منازل مسکونی است که از طریق یک شبکه خانگی و اینترنت به سایر دستگاه های داخل خانه خدمات ارائه می دهد.
سرورها چگونه کار می کنند؟
سرویس های سرور که از طریق شبکه های کامپیوتری عمل می کنند، به لطف کمک سرور های سرور مشتری، به دست می آیند. این مفهوم امکان تقسیم وظایف میان رایانه های مختلف را فراهم می کند و کاربران را به طور همزمان به آنها دسترسی می دهد. هر سرویس ارائه شده از طریق یک شبکه نیاز به یک سرور (نرم افزار) دارد که به طور دائم در حالت آماده به کار است. این تنها راه برای اطمینان از این است که مشتریان، مانند مرورگرهای وب و یا برنامه های ایمیل، همیشه می توانند برای دسترسی به سرور و استفاده از سرویس های خود در صورت نیاز مورد استفاده قرار گیرند.
لازم به توضیح است نحوه ارتباط سرویس گیرنده و سرور بستگی به سرویس خاص دارد و توسط یک پروتکل انتقال خاص تعریف شده است.
انتخاب یک سرور مناسب دارای اهمیت بسیار بالایی است، یک سرور نامناسب می تواند باعث افت شدید سرعت یا در مواقع شدیدتری باعث قطعی سایت به صورت موقت یا دائم باشد. خرابی های سخت افزاری مانند از کارافتادگی CPU یا هارد دیسک از مضرات همین انتخاب نامناسب است.
